دکتر سلامت

احساس ناخوشایند و آزاردهنده ای که در پاها به وجود می آید و باعث می شود فرد احساس کند چیزی در زیر پوست پاهایش در حال حرکت است و همچنین تجربه درد، سوزش و تکان های پی در پی در اندام تحتانی، به ویژه در هنگام استراحت در بستر خواب، از جمله نشانه های اختلال عصبی موسوم به سندرم پای بیقرار محسوب می شوند. این اختلال می تواند موجب بی خوابی و اختلال در کیفیت زندگی فرد گردد و نیازمند تشخیص و درمان مناسب توسط متخصصان حوزه سلامت است.

دلایل و راه‌های درمان سندرم پای بی‌قرار

فردی که از سندرم پای بی‌قرار رنج می‌برد، احساس بی‌آرامی و ناراحتی در پاهایش دارد و مدام نیاز به تکان دادن و فشار دادن پاهایش را احساس می‌کند. این مشکل معمولاً در هنگام خواب شدت می‌گیرد و فرد مایل است به طور مکرر پاهایش را تکان دهد یا به آن‌ها ضربه بزند. این افراد می‌خواهند بدانند که چه عواملی باعث ایجاد این بی‌قراری می‌شود و چه راه‌هایی برای درمان آن وجود دارد.

سندرم پای بی قرار یکی از سندرم هایی است که افراد با توجه به شرایط خاص و تنش هایی که در طول روز متحمل می شوند ، تجربه می کنند ، در ادامه این بخش از سلامت نمناک تمام نکاتی که باید در مورد پای بیقرار از علت تا درمان این مشکل بدانید.

سندرم پای بیقرار چیست؟

سندروم پای بی قرار با علائمی بخصوص در اندام های تحتانی همراه است و رعایت بهداشت خواب، پرهیز از استرس و مصرف برخی داروها به ویژه در شب می تواند این اختلال را کنترل کند. احساس بی قراری می تواند ناشی از سندرم پای بی قرار باشد ؛

اکثرا این حالت در شب اتفاق می افتد و فرد مبتلا احساس می کند که چیزی زیر پوست او راه می رود این حالت موجب می شود تا فرد پای خود را تکان دهد یا مجبور شود برای خلاصی از این حالت پاها را فشار داده یا حرکت کند.

علائم سندروم پای بی قرار

در سندرم بیقراری پاها ، پاها دچار درد، سوزش، گزگز، فشردگی و تکان های تند می شوند.

برای تشخیص سندرم پای بی قرار ابتدا باید سایر اختلالات را افتراق دهیم. فردی که به بیماری قند مبتلا است ممکن است دچار احساس بی قراری در پاها شود در صورتی که این احساس بر اثر بیماری قند نباشد می توان تشخیص سندروم پای بی قرار داد. مورمور و خواب رفتگی به ویژه در اندام های تحتانی از علائم سندرم پای بی قرار است.

علت بیقراری پاها و پای بی قرار

این بیماری ارتباط تنگاتنگی با سلامت بدن دارد؛ یعنی اگر ذهن و جسم سالم باشد امکان ابتلا به این بیماری کم می شود و البته بیماری که به صورت ارثی منتقل شده هم رفع و رجوع می شود.

کمبود ویتامین ها

بین همه ویتامین ها کمبود ویتامین B6 می تواند در مدت کوتاهی فرد را به این سندرم مبتلا کند. بنابراین کمبود ویتامین را جدی بگیرید، چون اینطور که معلوم است، اثرات کمبود ویتامین فقط رنگ زرد و بی حالی نیست و ممکن است به استرس داخل پاها برسد.

نقش داروهای ضد افسردگی در سندرم پای بی قرار

مصرف برخی داروها مانند ضدافسردگی ها به ویژه در شب می تواند منجر به بروز و تشدید علایم سندروم پای بی قرار شود که توصیه می شود با هماهنگی پزشک مصرف این داروها را به زمان دیگری از روز موکول کرد.

استرس و فشار روانی

استرس موجب شدت سندروم پای بیقرار می شود.فشار روانی یکی دیگر از علل ابتلا به سندروم پای بی قرار است که در صورت عدم مدیریت آن می تواند وضعیت درد را تشدید کند.

استرس از نوع ذاتی و اکتسابی اش می تواند مهمترین عامل ابتلا به این سندرم باشد، به خاطر علت هم هست که خانم ها بیشتر از آقایان به این بیماری دچار می شوند و طول درمانشان هم از مردها بیشتر است.

بی تحرکی و اعتیاد

به جز استرس، بی تحرکی و کمبود ویتامین و اعتیاد هم در رده های بعدی مهمترین دلایل قرار می گیرند.

راههای درمان سندرم پای بی قرار

برای درمان بیقراری پاها کافیست:

دیرتر بخوابید

سندرم پای بیقرار باعث سخت خوابیدن می شود ، برای داشتن خواب عمیق، کمی دیرتر به رختخواب بروید و صبح ها بیشتر بخوابید.ساعات خواب صبح می تواند از بهترین ساعات استراحت شما باشد. بیشتر افراد بزرگسال نیاز به 7 تا 9 ساعت خواب شبانه دارند.

ورزش دادن پاها قبل از خواب

انجام کمی حرکات کششی قبل از خواب می تواند مفید باشد.برای کشش ساق پا، پای چپ خود را کشیده و عقب ببرید و پای راست خود را از زانو کمی خم کرده و جلو بیاورید ؛ می توانید دستان خود روی ران پای راست خود و یا دیوار قرار دهید و این حرکت را برای پای دیگر خود تکرار کنید چراکه کشش ساق پا باعث می شود بتوانید مدت بیشتری بنشینید.

دوش آب گرم بگیرید

حمام کردن با آب گرم قبل از خواب، باعث آرامش و راحت تر خوابیدن شما می شود. همچنین علائم سندرم پای بیقرار را کاهش می دهد.

نخوردن مواد کافئین دار

احتمالا متوجه شده اید که مصرف قهوه، چای، کاکائو و نوشابه سیاه به علت داشتن کافئین باعث می شود کمی احساس انرژی و شادابی کنید، ولی علائم سندرم پای بیقرار را بدتر می کنند، حتی بعد از چند ساعت پس قبل از خواب این مواد را نخورید.

پاهایتان را سرد یا گرم کنید

ببینید با گذاشتن حوله گرم روی پاهایتان احساس بهتری پیدا می کنید یا کیسه یخ؟ هر نوع تغییر دمایی می تواند تسکین دهنده باشد.برخی افراد می گویند دوش آب سرد برای آن ها بهتر است.

ورزش متعادل داشته باشید

ورزش متعادل (نه کم و نه زیاد) در طی روز باعث می شود خواب بهتری در شب داشته باشید؛ مثل پیاده روی، آهسته دویدن، بلند کردن وزنه و هر ورزش دیگری که از آن لذت می برید. بررسی ها نشان داد که ورزش باعث کاهش تکان های پا و خواب طولانی تر و عمیق تر در افراد مبتلا به سندرم پای بیقرار می شود ولی به یاد داشته باشید که نباید خیلی زیاد و یا شدید ورزش کنید چراکه ورزش شدید و طولانی بخصوص قبل از خواب، علائم سندرم را بدتر می کند.

ورزش دادن مغز

کارهایی که حواس شما را پرت می کنند، می توانند گاهی اوقات علائم سندرم را کمتر کنند. لذا جدول حل کنید، کتاب بخوانید، یک بازی کامپیوتری انجام دهید، بافتنی ببافید و … .

به طور عمیق نفس بکشید

فشار روحی و جسمی، علائم سندرم را بدتر می کند پس با تنفس آرام و عمیق، گرفتگی عضلات خود را برطرف کنید ؛ شما همچنین می توانید قبل از خواب، در یک اتاق کم نور به یک موسیقی آرام گوش دهید.

ماساژ پا

ماساژ دادن ساق پاها قبل از خواب می تواند علائم سندرم را کم کند و بهتر بخوابید ؛ شما و یا یکی از اعضای خانواده تان می تواند این کار را برای شما انجام دهد.

برای درمان سندروم پای بیقرار احتمالا نیاز به قرص آهن نیاز دارید

افراد مبتلا به سندرم پای بیقرار اغلب میزان کمی آهن در مغز خود دارند ؛ بدن شما برای ساخت دوپامین نیاز به آهن دارد. دوپامین یک ماده شیمیایی در مغز است که حرکات شما را کنترل می کند بنابراین با مراجعه به پزشک و دادن آزمایش خون، مطمئن شوید که نیاز به مصرف قرص آهن دارید یا خیر؟

اگر دچار کمبود آهن بودید، قرص آهن را همراه با یک لیوان آب پرتقال یا سایر منابع غذایی ویتامین ث مصرف کنید تا جذب آهن در بدن بیشتر شود.

حرکات یوگا

انجام حرکات یوگا به همراه حرکات کششی، تنفس عمیق و آرام سازی عضلات می تواند علائم سندرم خفیف را کاهش دهد ؛ شما می توانید از روی یک کتاب، حرکات یوگا را انجام دهید.

الکل و سیگار را تر ک کنید

مصرف الکل و سیگار باعث بروز علائم سندرم پای بیقرار می شود و برای خواب مضر است ، هرچند نوشیدن الکل ابتدا شما را خواب آلود می کند، ولی باعث می شود نصفه شب از خواب بیدار شوید و باعث کاهش کیفیت خواب شما می شود. نیکوتین موجود در سیگار هم علائم سندرم را بدتر می کند، لذا از مصرف سیگار، قلیان و هر نوع محصول دخانی دیگر خودداری کنید.

روش آرام شدن پای بیقرار با یک قالب صابون