دکتر سلامت

ضخیم شدن، خونمردگی و شکنندگی ناخن همگی علائم و نشانه های بیماری یا اختلال در ساختار و سلامت ناخن ها محسوب می‌شوند که نیازمند توجه و درمان مناسب هستند. این تغییرات در ظاهر و کیفیت ناخن می‌توانند نشان‌دهنده وجود مشکلات پزشکی زیربنایی باشند که باید به طور جدی مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرند. شناسایی به موقع و درمان این علائم می‌تواند از تشدید و پیشرفت آنها جلوگیری کرده و سلامت ناخن ها را بهبود بخشد.

بیماری ناخن و هر آنچه که باید در این مورد بدانید

ناخن ها نقش مهمی در حفاظت و نگهداری از انگشتان ایفا می کنند. علاوه بر این، ناخن ها به ما کمک می کنند تا اشیا را بردارید، قسمت های خارشی بدن را بخارانید و گره ها را باز کنید. جالب است بدانید که ناخن های دست سه برابر سریع تر از ناخن های پا رشد می کنند.

مشکلات ناخن بر افراد سنین مختلف تاثیر می گذارد. رژیم غذایی به طور کلی در تغییر ناخن های غیر طبیعی مسئول نیست، مگر اینکه فرد از سوء تغذیه شدید رنج ببرند.

داشتن ناخن سالم و براق علاوه بر زیبایی دستان نشانه سلامتی بدن است که برای ابن امر باید نکاتی را دانست که در ادامه این بخش از سلامت نمناک با شایع ترین بیماری های ناخن و روش های پیشگیری و درمان آنها آشنا می شویم.

برخی از شرایط های ناخن به درمان حرفه ای به یک پزشک یا یک متخصص پوست نیاز دارند، در حالی که مشکلات دیگر به تکنیک های ساده و تغییر سبک زندگی نیاز دارند. اگر شک دارید، به مشاوره پزشکی بروید.

مشکلات ناخن انگشتان پا می توانند در همه سنین تاثیر بگذارند، اما در افراد مسن شایع تر است.علل رایج مشکلات ناخن شامل آسیب، عفونت و بیماری های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس هستند.علل مشکلات ناخن شامل آسیب دیدگی (تروما)، کفش های نامناسب، گردش خون ضعیف، ضعف عصب و عفونت است. مشکلات ناخن های پا می توانند با موفقیت درمان شوند.

چند نوع بیماری ناخن داریم؟

بیماری ناخن وساختار ناخن:

ناخن ها از یک پروتئین به نام کراتین ساخته می شوند. این همان پروتئینی است که پوست و مو را نیز تشکیل می دهد.

ناخن ها از سلول هایی که در پایه ناخن تشکیل می شوند، رشد می کنند و سپس لایه هایش روی یکدیگر قرار می گیرند و سخت می شوند و این، کرتاتیزاسیون نامیده می شود.قدرت، ضخامت و سرعت رشد ناخن ها ویژگی هایی است که ما از والدین خود به ارث برده ایم.

آشنایی با انواع بیماری های ناخن

بیماری ناخن و سازه های ناخن شامل:

ماتریکس ناخن - جایی که در آن رشد ناخن رخ می دهد، زیر پوست پشت ناخن است.

صفحه ناخن - بخش قابل دید ناخن.

تخت ناخن - صفحه ناخن که در بالای تخت ناخن نشسته. به دلیل فراوانی مویرگهای خونی در آن، صفحه ناخن به نظر صورتی می رسد.

لونولا - شکل هلال - به شکل ماه که گاهی اوقات می توانید در پایه صفحه ناخن ببینید.

حصار ناخن - پوست نازکی که صفحه ناخن را در جای خود قرار می دهند.

کوتیکول - فلپی از بافت نازک بر روی پایه صفحه ناخن.

شرایط های ناخن:

تعدادی بسیار زیادی از شرایط وجود دارد که می تواند بر ناخن ها تاثیر بگذارند، با علل و درمان های مختلف.

بیماری های ناخن و نحوه درمان آن ها

بیماری ناخن و تغییر رنگ ناخن:

صفحه ناخن سالم صورتی است، و ناخن به رنگ سفید به نظر می رسد از تخت ناخن. علت های تغییر رنگ ناخنها معمولا عبارتند از:

• لاک ناخن
• نیکوتین سیگار
• عوامل رنگ مو
• عفونت های خاص
• آسیب به تخت ناخن
• برخی از داروها، از جمله آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد مالاریا، و بعضی از داروهای استفاده شده در شیمی درمانی
• ملانوم
• صفحه ناخن کشیده شده
• اگر صفحه ناخن از تخت ناخنش بلند شود، سفید رنگ می شود

علائم و نشانه های بیماری ناخن

بیماری تغییر رنگ ناخن و علل رایج عبارتند از:

• تمیز کردن بیش از حد زیر ناخن
• استفاده از لاکی که شامل مواد شیمیایی سخت کننده مانند فورمالین باشد
• برداشتن خشن ناخن مصنوعی
• پسوریازیس
• تینا (یک عفونت قارچی)

علت اصلی بیمار شدن ناخن ها چیست؟

بیماری ضخیم شدن ناخن

این وضعیت بیشتر ناخن های پا را تحت تاثیر قرار می دهد.افراد مسن بیشتر در معرض این مشکل هستند.

علل ابتلاعبارتند از:

• عفونت قارچی
• بی توجهی
• صدمه
• گردش خون ضعیف
• آرتروز انگشتان پا
• تغییر الگوی راه رفتن
• کفش های نامناسب
• پسوریازیس

آشنایی با انواع بیماری ناخن ها

بیماری ناخن های برآمده

برآمدگی ناخن یا بلندی یا پهنای صفحه ناخن می توانند ، تعدادی علل مختلفی داشته باشند، از جمله:

• تغییرات مربوط به سن
• آسیب دیدگی (تروما) به ماتریکس ناخن
• توجه بیش از حد به کوتیکولهای ناخن
• تب یا بیماری
• اگزما
• آرتریت روماتوئی
• بیماری عروقی خارجی
• عفونت لیشن پلانوس

چه چیزی باعث بیماری ناخن می شود؟

بیماری شکاف ناخن

در این وضعیت، صفحه ناخن شکسته می شود و یا لایه جدا از تخت ناخن رشد می کنند.

علل شایع عبارتند از:

• استفاده زیاد از پاک کننده لاک
• همیشه مرطوب بودن دست ها، به ویژه هنگام استفاده از صابون و مواد شوینده
• آسیب دیدگی های خفیف مکرر ،مانند؛ عادت خوردن ناخن ها و یا استفاده از ناخن به عنوان ابزار (گذاشتن بین دندانها، به عنوان مثال) 

بیماری تغییر شکل یا شکننده شدن ناخن ها

یک اتفاق بد برای انگشت شست پا، افتادن یک جسم سنگین بر روی آن و همچنین آسیب های دیگری می تواند به تخت ناخن را آسیب برساند و باعث می شود ناخن به شکل ناهمواری رشد کند.

ناخن ممکن است ضخیم و یا رگه رگه شود. این یک فرآیند پیری طبیعی برای ضخیم شدن ناخن است.ناخن های پای تغییر شکل داده شده یا شکننده می توانند با بهره گیری از کمک حرفه ای به طور منظم بهبود یابند.

کوتاه کردن، شکل دادن و مراقبت ناخن از یک متخصص می تواند سلامت ناخن های تان را بهبود بخشد و به تشخیص و درمان مشکلات جدی ناخن کمک کند.

کمک به بهبود بیماری ناخن با رسیدگی به آن

بیماری عفونت باکتریایی ناخن:

باکتری استافیلوکوک اورئوس یک علت شایع برای عفونت باکتریایی ناخن است. به طور معمول، عفونت ابتدا در برابر حصار پوست پایه ناخن (ناخن پروگزیمال) وجود دارد.

بدون انجام درمان، عفونت می تواند بدتر شود، و منجر به التهاب و چرک می شود. این اغلب با عفونت کاندیدا ارتباط دارد، به خصوص زمانی که مزمن می شود.

فعالیت هایی که فرد را برای عفونت ناخن باکتریایی مستعد می کند، عبارتند از:

• داشتن دست های مرطوب به صورت دائمی
• توجه بیش از حد به کوتیکولها
• جویدن ناخن، که می تواند بافت های زیرین را به عفونت تبدیل کند

بیماری مربوط به جویدن ناخن ها

بیماری اگزمای پوست در کنار ناخن - پارونیکیا

پوستی که در کنار ناخن قرار دارد می تواند به باکتری ها، به طور معمول استافیلوکوک اورئوس آلوده شود. این عفونت پارونیکیا نامیده می شود. علائمش ممکن است شامل درد، قرمزی و تورم در اطراف کوتیکول و تخلیه زرد و سبز رنگی باشد.

درمان پارونیکیا شامل موارد زیر است:

• خشک نگه داشتن پاهایتان تا حد ممکن 
• استفاده از کرم های مانع، لوسیون ضد عفونی کننده و مواد ضد قارچی
• درمان آنتی بیوتیکی (در موارد حاد) 

بیماری ناخن و پارونیشیای مزمن (زمانی که این مشکل برای مدت طولانی باقی بماند)

در این صورت درمانش بسیار مشکل است. در پارونیشیای مزمن، ناخن ممکن است کج و پیچ دار شود و تغییر رنگ دهد، و پوست ممکن است در محل عفونت بلند شود.

گاهی التهاب از یک ناخن به ناخن دیگر گسترش می یابد. طیف وسیعی از میکروارگانیسم ها با هم کار می کنند و مسئول پارانشیم مزمن هستند.

انواع بیماری های عفونی ناخن

بیماری ناخن و عفونت قارچی :

عفونت های قارچی، مانند تینا، از یک فرد به دیگری گسترش می یابد و می تواند روی ناخن های دست یا پا را تحت تاثیر قرار دهند. بدون درمان، تخت ناخن نیز می تواند آلوده شود. افراد مبتلا به دیابت یا سیستم ایمنی ضعیف در معرض بیشتر خطر عفونت قارچی هستند.

خصوصیات عفونت قارچی ناخن بستگی به علتش دارد، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بلند شدن صفحه ناخن از تخت ناخن
• ضخیم شدن صفحه ناخن
• خرد شدن صفحه ناخن
• تغییر رنگ، معمولا در قسمت سفید
• ترشحات سفید و سبز بد بو
• ناهمواری و چال شدن سطح صفحه ناخن

هر مشکل ناخن نشان از یک بیماری دارد

درمان بیماری عفونت قارچی ناخن شامل:

• مواد ضد قارچی موضعی (به طور مستقیم به ناخن) یا مصرف خوراکی (دهان)
• گرفتن حرفه ای ناخن، شکل دادن و مراقبت از ناخن پا به وسیله متخصص ناخن 

بیماری آسیب (تروما) به ناخن:

ضربه ای کم یا بزرگ به ناخن می تواند موجب طیف وسیعی از مشکلات شود، از جمله:

• کبود شدن تخت ناخن
• بلند شدن صفحه ناخن
• از دست دادن صفحه ناخن
• برامده شدن ناخن ها
• رشد تغییر شکل یافته صفحات ناخن اگر ماتریکس ناخن مجروح شود.

از تغییرات ناخن به بیماری پی ببرید

بیماری ناخن انگشت شست پا

یکی از شایع ترین مشکلات درمان شده توسط پزشکان، ناخن های پای در حال رشد است. انگشت پای بزرگ به خصوص در این شرایط دردناک وجود دارد.

علت ها عبارتند از:

• روش نادرست گرفتن ناخن
• آسیب دیدگی (مانند کشیدن انگشت پا)
• ناخنی که به طور طبیعی کج رشد می کند و درون پوست می رود
• پوشیدن کفش های تنگ 

درمان به وسیله یک متخصص اطفال بستگی به شدت آسیب دارد، اما ممکن است شامل برداشتن قسمت ناخن در حال رشد با استفاده از بی حسی موضعی باشد.

پیشنهادات برای جلوگیری از رشد انگشت پا شامل موارد زیر است:

• ناخن های خود را مستقیما در کنار لبه های پوست کوتاه کنید.
• پوشیدن کفش های راحت، مناسب و مناسب که بر روی انگشتانتان فشار نمی آورند.

انواع بیماری ناخن های پا

بیماری های پوستی و ناخن :

بیماری های پوستی مانند پسوریازیس، اگزما (درماتیت)، یا لوپوس می توانند ناخن ها را تحت تاثیر قرار دهند.ناهنجاری ها ممکن است شامل ایجاد حفره، شیار یا خرد شدن ناخن ها باشد.

شکل غیر معمول ناخن و بیماری مربوط:

شکل غیر معمول ناخن - مانند مقعر شدن ناخن - که می تواند ناشی از کمبود آهن است.

بیماری تومور ناخن :

ناخن ها می توانند تحت تاثیر تومورها قرار گیرند - از جمله کارسینوما، که معمولا توسط عفونت با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) ایجاد می شود. ملانوم همچنین می تواند ناخن را تحت تاثیر قرار دهد.

بیماری ناخن و خونریزی های ناگهانی:

چنانچه پیش از این در بخش سلامت نمناک گفته ایم اینها خطوط نازک خونی هستند که در امتداد تخت ناخن هستند.علل ،شامل؛ آسیب، کم خونی شدید، اندوکاردیت عفونی (التهاب بافت داخلی قلب) و بیماری های خاص مانند آرتریت روماتوئید می باشد.

بیماری که باعث خونریزی ناخن می شود

شایع ترین بیماری های ناخن

بیماری ناخن شکننده یا خردشونده:

علت اصلی این عارضه خیس و خشک شدن مکرر ناخن است که موجب تغییرشکل ناخن و خرد شدن و شکنندگی آن می شود . این عارضه در افرادی که دائما با آب و مواد شوینده سروکار دارند و افراد مسن به دلیل اشکالاتی در ساختار ناخن دیده می شود.

برای درمان این عارضه استفاده از دستکش، کرم های مرطوب کننده و تماس نداشتن با آب و مواد شوینده الزامی است.

بیماری عفونت های قارچی ناخن:

ضربات وارد شده به ناخن راه ورود قارچ ها را باز می کنند و به دلیل وجود نوعی پروتئین در سطح ناخن، قارچ ها رشد می کنند و سبب تغییر رنگ و ظاهر ناخن می شوند. در صورت عدم درمان قارچ این عارضه به دیگران انتقال می یابد و به ناخن های دیگر کشیده می شود.

بیماری های قارچی ناخن

بیماری عفونت های قارچی و میکروبی اطراف ناخن:

این بیماری که پارونشیا نام دارد موجب درد و تورم و قرمزی و التهاب اطراف ناخن می شود و در خانم ها شایعتر است . این بیماری به دونوع حاد و مزمن تقسیم می شود که نوع حاد بر اثر جویدن ناخن، کوتاه کردن خشن یا مانیکور ناخن بروز می کند و محل آسیب دیده چرکی ، گرم، متورم و دردناک است .

برای درمان آن باید آنتی بیوتیک توسط پزشک تجویز شود .درمان پارونشیا حاد چند روزه است.در پارونشیا مزمن طول مدت بیماری زیاد است و علت آن شستشوی مداوم دست و انجام کارهایی که دائما با آب و مواد شوینده شیمیایی همراه است.

بیماری ناخن هماتوم یا خونمردگی:

هماتوم، به علت ضربه به ناخن و خونریزی خفیفی بین ناخن و بستر آن ایجاد می شود. در زمان هماتوم شدید ،پرده سیاه رنگی ناخن را فرامی گیرد که باعث جدا شدن ناخن از بستر می شودکه باید توسط پزشک تخلیه شود چون دران خودبه خود آن زمان زیادی لازم دارد. با جدایی ناخن از بسترمحیط برای رشد قارچ ها و باکتری ها فراهم می شود.

بیماری ناخن که باعث خونمردگی می شود

بیماری ناخن و ایجاد خطوط تیره در ناخن:

ایجاد خطوط عمودی به رنگ قهوه ای تیره یا سیاه در ناخن می تواند سرطان پوست در ناحیه ناخن و اطراف آن باشد . پس اگر با این علائم هشدار دهنده روبرو شدید به متخصص پوست مراجعه کنند تا علت اصلی آن مشخص شود.

بیماری ناخن و ایجاد لکه های سفید روی ناخن:

عارضه بسیار شایعی است که جای نگرانی ندارد و به علت آسیب های جزیی روی ناخن ایجاد می شوند ، این عارضه به درمان نیاز ندارد . باید بدانید هیچ ارتباطی بین لکه های سفید و کمبود مواد غذایی مانند کلسیم، پروتئین و... وجود ندارد.

کدام علائم روی ناخن خبر از بیماری می دهند؟

بیماری ناخن قاشقی شکل:

این مشکل مربوط به فقر آهن است که روی ناخن ها تاثیر می گذارد پس درمان نیز جبران فقر آهن خواهدبود. ناخن های قاشقی شکل نازک ، دارای لبه های برجسته و حالت مقعر هستند.

بیماری ناخن سفید رنگ:

در این اختلال هر دو دست درگیر و 90-80 درصد بستر ناخن سفید رنگ می شود و در بیمارانی که مشکلات کبدی و هپاتیت دارند و شیمی درمانی می شوند ، دیده می شود . داروهای شیمی درمانی روی بافت ناخن که رشد دائمی دارند تاثیر می گذارند اما با قطع شیمی درمانی ناخن به رنگ اول باز می گردد.

بیماری هایی که روی ناخن تاثیر می گذارند

بیماری زرد شدن ناخن:

زرد شدن ناخن نشانه وجود بیماری های کلیوی، بیماری های عفونی ریه، بعضی از اختلالات هورمونی، دیابت می باشد . علت دیگر زردی ناخن ، عفونت های قارچی، استفاده زیاد از لاک ناخن و نگه داشتن طولانی مدت سیگار می باشد. درمان این عارضه با کنار گذاشتن سیگار و کاهش استفاده از لاک و کنترل بیماری های زمینه ای امکان پذیر است.

بیماری کبود شدن بستر ناخن:

این عارضه در افراد مبتلا به عفونت ریوی یا بیماری های ریوی و قلبی-عروقی که دچار کمبود اکسیژن هستند ، دیده می شود زیرا سرخرگ ها حامل خون حاوی اکسیژن نیستند و بستر ناخن کبود می شود.

تغییر ناخن ناشی از بیماری پوستی:

بیماری پسوریازیس و لیکن پلان بیماری های پوستی هستند که اطراف ناخن و ناخن ها را درگیر می کنند و سبب ایجاد شیارهای طولی و نقطه نقطه شدن سطح ناخن می شود و همه ناخن های دست و پا را درگیر می کند.

بیماری های پوستی و تاثیر آن ها روی ناخن

سایر مشکلات و بیماری های ناخنی:

برخی از بیماری هایی که می توانند شکل، یکپارچگی و رنگ ناخن های ما را تحت تاثیر قرار دهند، عبارتند از:

• بیماری ریوی
• بیماری قلبی
• بیماری کلیوی
• بیماری کبدی
• بیماری تیروییدی

بیماری قلبی و ارتباطش با ناخن

بیماری ناخن و اختلالات مادرزادی:

برخی از مشکلات ناخن، مادرزادی هستند (در هنگام تولد). اینها شامل ناخن سندرم پاتلا، جایی که ناخن ها نامناسب شکل می گیرند یا گم می شوند.

سن های بالا و بیماری ناخن:

همانطور که بدن ما مسن تر می شود، سرعت رشد ناخن های ما نیز کندتر می شود.تغییر پروتئین در صفحه ناخن، آنها را شکننده و شکاف دار می کند. تغییر رنگ و ضخیم شدن نیز شایع است.

بیماری ناخن در سنین بالا

تشخیص و درمان مشکلات و بیماری های ناخن:

هرگونه تغییر غیر طبیعی ناخن ها باید از نظر پزشکی بررسی شود.پزشک شما برای درمان یا ارجاع ممکن است شما را به متخصص پوست ارجاع دهد.

اگر علت مشکل ناخن بلافاصله آشکار نشود، پزشک ممکن است از ناخن ها برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی نمونه برداری کند.

عفونت های ناخن ها معمولا به درمان بیشتر از عفونت های انگلی پاسخ می دهد.

بسته به علت، درمانبیماری ناخن ممکن است شامل:

• آنتی بیوتیک ها برای عفونت های باکتریایی
• داروهای ضد قارچی، به طور عمده قرص های خوراکی، برای عفونت های قارچی ناخن
• درمان بیماری های پوستی
• مشاوره مناسب در مورد مراقبت از ناخن

بیماری ناخن چگونه درمان می شود؟

استراتژی های خودآموز برای داشتن ناخن های سالم :

راه هایی برای کاهش خطر ابتلا به مشکلات ناخن عبارتند از:

• تمرین و انجام بهداشت شخصی
• پوشیدن دستکش های محافظ برای انجام کارهای خیس مانند شستن ظروف
• اجتناب از مواد شیمیایی خشن مانند صابون قوی و مواد شوینده
• اجتناب یا محدود کردن استفاده از مواد شیمیایی مانند رنگ مو
• در استفاده از لاک ناخن مراقب باشید 
• زیر ناخن ها را بیش از حد تمیز نکنید و یا بیش از حد وسواسی نباشید
• هنگامی که خودتان ناخن هایتان را مانیکور می کنید، روی کوتیکول های ناخنتان را پولیش نکنید
• در برابر اصرار برای گاز زدن و خوردن یا کندن ناخن هایتان مقاومت کنید - از ناخن گیر استفاده کنید
• ناخن های خود را نخورید
• ناخن های مصنوعی خود را با دقت و با توجه به دستورالعمل های تولید کنندگان بردارید
• سیگار نکشید
• دست های خود را مرطوب کنید (کرم)، به ویژه پس از شستن 
• یاد داشته باشید که کرم مرطوب کننده را بر روی ناخن ها و کوتیکول های خود نیز بمالید
• هر نوع علائم اگزما در دستان خود را بلافاصله درمان کنید
• برای محافظت خودتان از عفونت های قارچی، حوله های خود را به اشتراک نگذارید، همیشه بعد از حمام (به ویژه بین انگشتان پا) خود را کاملا خشک کنید و در محل های حمام عمومی مانند ورزشگاه یا استخر محلی از صندل استفاده کنید
• اطمینان حاصل کنید که کفش های شما مناسب هستند و جاهای زیادی برای حرکت هوا را دارند