دکتر سلامت

جراحی لاغری همانند سایر اعمال جراحی، خطرات و مخاطرات خاص خود را با خود به همراه دارد و به هیچ وجه ساده و آسان نیست. از این رو، آگاهی از نکات کلیدی در این زمینه و تشخیص مناسب ترین نوع جراحی لاغری برای هر فرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. این امر نه تنها به حفظ سلامت و ایمنی فرد کمک می کند، بلکه احتمال دستیابی به نتایج مطلوب و پایدار را نیز افزایش می دهد. بنابراین، بررسی دقیق شرایط و تحلیل همه جانبه گزینه های موجود، پیش از هرگونه اقدام جراحی، امری ضروری و حیاتی محسوب می شود.

مناسب ترین نوع جراحی لاغری برای هر فرد

جراحی لاغری همانند سایر جراحی ها، خطرات و ریسک های خاص خود را دارد و به همان اندازه ساده و آسان نیست. بنابراین، آگاهی از نکات کلیدی در این زمینه و تشخیص نوع جراحی لاغری مناسب برای هر فرد، از اهمیت بالایی برخوردار است. انتخاب روش جراحی لاغری مناسب، می تواند در بهبود نتایج و کاهش عوارض جانبی موثر باشد. این موضوع نیاز به بررسی دقیق شرایط فردی و مشاوره با پزشک متخصص را ایجاب می کند.

در واقع هر یک از این روش ها مزایا و معایب خود را دارند و برای گروه خاصی از افراد توصیه می شوند. اگر شما هم از رژیم و ورزش جوابی نگرفته اید و به فکر جراحی های لاغری هستید حتما قبل از تصمیم گیری به جراحی صحبت های دکتر محمدرضا ابراهیمی، متخصص جراحی عمومی و فلوشیپ جراحی لاپاراسکوپی پیشرفته و چاقی را در این مورد بخوانید.

البته جراحی با قصابی فرق دارد!

بهتر است بدانید که جراحی با قصابی فرق دارد! مردم نباید گول تبلیغات را بخورند. بیماری که برای جراحی چاقی به پزشک مراجعه می کند باید قبل از عمل از همه لحاظ بررسی شود. لازم به ذکر است بیمارانی جراحی می شوند که از ریسک قلبی و ریوی مناسبی برخوردار بوده و اعتیاد به مواد مخدر و الکل نداشته باشند. همچنین بیماران مبتلا به افسردگی شدید و غیر قابل کنترل یا افراد مبتلا به روان پریشی یا سایکوز موارد مناسبی برای عمل جراحی چاقی نیستند.

به همین دلیل قبل عمل باید همه چیز بررسی و مشکلات اولیه رفع شود. شاید این مشاوره ها حتی تا یک ماه هم طول بکشد و بعد بیمار عمل شود. پس اگر به جراح مراجعه کردید و او تصمیم گرفت همین فردا شما را عمل کند مطمئن باشید یک جای کار ایراد دارد. در ضمن باید بدانید که در جراحی چاقی مانند تمام جراحی های دیگر احتمال عوارض وجود دارد منتها باید درنظر داشته باشید که عوارض خود چاقی هم آنقدر کم نیست.

جراحی لاغری مناسب شما کدام است؟

در واقع نوع عمل جراحی چاقی را نمی توان براساس BMI انتخاب کرد. در واقع این موضوع به فاکتورهای متعددی از جمله نوع تغذیه و بیماری های همراه بستگی دارد. برای مثال کسانی که ریفلاکس معده دارند توصیه به جراحی اسلیو نمی شوند یا کسانی که سابقه سرطان فامیلیال معده دارند نباید جراحی بای پس انجام دهند زیرا در این عمل دو قسمت معده از هم جدا می شود و دیگر با آندوسکوپ به آن دسترسی نخواهیم داشت تا معده را بررسی کنیم.

باید اشاره کرد که عمل اسلیو برای این افراد مناسب تر است زیرا در این عمل 75 تا 80 درصد معده برداشته می شود و احتمال سرطان معده نیز 75 تا 80 درصد کم می شود. در عین حال بخش باقی مانده معده نیز با آندوسکوپ قابل بررسی است. علاوه بر این جراحی اسلیو برای کسانی که عادت به ریزه خواری دارند، غذا زیاد می خورند و نمی توانند خودشان را کنترل کنند، مناسب نیست زیرا بعد از عمل با این حجم غذا خوردن دوباره معده می شود و فرد اضافه وزن پیدا می کند. البته انتخاب خود بیمار هم در این رابطه اهمیت دارد.

آیا 50 کیلو در سال لاغر می شوید؟

در همه ی عمل های چاقی ممکن است دوباره اضافه وزن اتفاق بیفتد که آن هم دلایل خاص خودش را دارد. به عبارتی با جراحی نمی توان معجزه کرد و فرد باید خودش همکاری داشته باشد. جراحی چاقی حکایت این شعر است:«دستم بگرفت و پا به پا برد» یعنی جراح دست به دست بیمار می دهد و راه رفتن را به او یاد می دهد. اما اگر بیمار بگوید جراحی کردم و حالا می توانم هرچه می خواهم بخورم، غلط است!

شخصی که وارد این راه می شود باید بعد از جراحی ورزش منظم و برنامه غذایی مناسب داشته باشد. اگر این دو مورد را رعایت کند می تواند 75 تا 80 درصد کاهش وزن داشته باشد. ما حتی بیمارانی داشته ایم که تا صددرصد هم وزن اضافه شان را از دست داده اند. مطالعات نشان داده است روش های بای پس و اسلیو در درازمدت نتایج تقریبا یکسانی دارند البته بای پس عمل پیچیده تری است.

در حال حاضر اسلیو و بای پس معده بیشتر از روش های دیگر رواج دارند. طبق مطالعات، میزان کاهش وزن با این جراحی ها در افراد مختلف طی یک هفته به طور میانگین 700تا 1000 گرم ذکر شده است. به عبارتی در طول ماه حدود 8/2 تا 4 کیلوگرم و در طول یک سال تا حدود 50 کیلوگرم از وزن کم می شود. منتها باید در نظر داشته باشید در ماه های اول کاهش وزن یک مقدار سریع تر است.

جراحی لاغری مناسب هر فرد

در بین جراحی های لاغری کدام یک برای تان مناسب است؟

از جراحی های چاقی که در حال حاضر به صورت روتین در دنیا انجام می شوند می توان به گاستریک بای پس، اسلیو گاسترکتومی و باندینگ یا حلقه معده اشاره کرد. روش پلیکیشن هم توسط یکی از جراحان در ایران ابداع شده و هنوز در مراحل تحقیقاتی است. بعضی جراحی ها هم به دلیل عوارض زیادشان امروزه منسوخ شده اند، از جمله گاستریک بای پس روده.

اسلیو گاسترکتومی،80 درصد از معده حذف می شود

در روش اسلیو گاسترکتومی حدود 75 تا 80 درصد معده از شکم خارج می شود. این عمل کاملا فیزیولوژیک است؛ یعنی غذا از دهن می آید و به مری وارد می شود و بعد به معده و اثنی عشر می رود بنابراین این مسیر دست نمی خورد و فقط باریک می شود. ضمن اینکه هورمون گرلین یا همان هورمون اشتها در این عمل حذف می شود و اشتهای فرد کاهش پیدا می کند. جراحی اسلیو امتحان خود را پس داده و تعداد بسیاری از افراد با این روش جراحی شده اند.

پلیسه زدن معده، ارزان ترین روش جراحی است

این روش پلیکیشن در ایران ابداع شده است. این روش تقریبا مثل اسلیو است اما ارزان ترین روش جراحی به حساب می آید زیرا در آن از وسایل خاصی استفاده نمی شود. در واقع طی آن معده روی هم بخیه می خورد و پلیسه می شود، به این ترتیب فضای آن کم می شود.

افراد با حلقه دور معده، نمی توانند نوشابه بخورند

در عمل باندینگ، دور معده یک بند قرار داده می شود. اندازه این بند قابل تغییر است و برحسب نیاز با تزریق مایع به درون آن تنگ شده و حجم معده کوچک می شود. به این ترتیب بیمار به تدریج وزن از دست می دهد. البته با خارج کردن بند از دور معده باز هم احتمال برگشت وزن وجود دارد. بیمارانی که حلقه معده می گذارند، باید از خوردن مایعات پر کالری پرهیز کنند که باعث کاهش موفقیت عمل می شود.

گاستریک بای پس، تا 85 درصد دیابت درمان می شود

در این روش، حدود 30 تا 50 سی سی از بالای معده جدا می شود و باقی مانده معده کاملا بخیه می خورد. سپس بخشی از روده به آنجا پیوند زده می شود. به عبارتی بین راه غذا و صفرا حدود 170 تا 200 سانتی متر فاصله می گذاریم. این روش یک مقدار هم روی جذب تاثیر می گذارد. همچنین بر دیابت تاثیرگذار است .

بالون معده، دیگر طرفدار ندارد

روش بالون در حال حاضر در دنیا خیلی طرفدار ندارد اما ایران بیشترین میزان بالون گذاری را داشته است! این روش عموما توسط متخصصان گوارش انجام می شود به این ترتیب که با استفاده از آندوسکوپ، بالون به داخل معده برده می شود و بعد در آنجا باد می شود تا فضای معده را کاهش دهد. البته بالون هم باید بعد از مدتی از معده خارج شود و مثل روش باندینگ بعد از خارج کردن آن احتمال برگشت وزن وجود دارد.

جراحی متابولیک، تبلیغات ماهواره ای سراغش رفته ا ند

جراحی های چاقی و متابولیک روی متابولیسم بدن و اختلالات مربوط به آن از جمله فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت، اختلالات تنفسی و ... تاثیرگذارند. جالب است بدانید جراحی متابولیکی که اخیرا در ماهواره تبلیغ می شود اینکه بگویند این روش ها صد درصد دیابت را درمان می کنند، صحیح نیست و تا به حال ثابت نشده است. اما بای پس معده تا 85درصد و اسلیو هم تقریبا تا 75 درصد روی دیابت تاثیر می گذارند و تایید شده هستند.

آیا بعد از عمل هم باید ورزش کنیم؟

افراد مبتلا به چاقی مفرط از عوارض و بیماری های مختلفی رنج می برند و ریسک بسیار بالاتری برای ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت، چربی خون بالا، فشار خون بالا، سکته مغزی، سکته قلبی و ... دارند. درمان این بیماران به سختی از طریق رژیم غذایی و ورزش با یا بدون درمان دارویی میسر می شود و مسلما نتایج درمان در طولانی مدت مایوس کننده تر است طوری که میزان عود برای درمان‏های غیر جراحی چاقی تا 90درصد گزارش شده است.

طبق این اگر فرد مبتلا به چاقی مفرط باشد، از آنجایی که ممکن است به هر یک از بیماری هایی که در بالا ذکر شد مبتلا شده باشد یا در آینده نزدیک مبتلا شود، نیاز است تا با درمان جراحی به وزن مطلوب برسد اما باید متذکر شد که درمان جراحی تنها یک روش کمکی برای کاهش وزن است و بیمار متعهد است تا آخر عمر از رژیم غذایی مناسب و افزایش فعالیت بدنی (پیاده روی روزانه یک ساعت) پیروی کند تا به وزن قبل از جراحی بازنگردد.

اصلی ترین نکاتی که قبل از رفتن زیر تیغ باید بدانید

فرد بعد از هر کاهش وزن سریع ممکن است پوست افتادگی پیدا کند. افراد جوان تر و کسانی که ورزش می کنند کمتر دچار این حالت می شوند.

نتایج روش های باندینگ و بالن، موقتی است و برای گرفتن نتایج طولانی مدت باید از روش هایی مثل بای پس معده و اسلیو استفاده کنید.

روش باندینگ و بالون بیشتر برای کسانی کاربرد دارد که بنا به دلایلی می خواهند سریع 15 تا 30 کیلو وزن کم کنند.

ورزش بعد از عمل جراحی باید به صورت منظم انجام شود و مکمل های ویتامینی تحت نظر پزشک مصرف شود. در مواردی هم ممکن است نیاز به جراح پلاستیک باشد.

ورزش بعد از عمل جراحی باید به صورت منظم انجام شود و مکمل های ویتامینی تحت نظر پزشک مصرف شود. در مواردی هم ممکن است نیاز به جراح پلاستیک باشد.

کدام BMI باید جراحی کند؟

شاخص توده بدنی برای افراد بالغ اگر بین 18.5 تا 25 باشد، نرمال است. بین 25 تا 30 اضافه وزن است، بین 30 تا 35 چاقی درجه یک است، بین 35 تا 40 چاقی درجه دو است و از 40 به بالا چاقی شدید یا مفرط حساب می شود که افراد با این BMI باید نهایتا عمل جراحی شوند. افرادی که شاخص توده بدنی شان بین 35 تا 40 است هم اگر بیماری های همراه مثل سندرم متابولیک، دیابت، فشار خون، چربی خون، کمردرد، کبد چرب، مشکلات ارتوپدیک و ... داشته باشند، می توانند جراحی چاقی انجام دهند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده هم برای شاخص توده بدنی 30 تا 35 روش باندینگ یا حلقه معده را توصیه کرده است.

نقش ژنتیک را دست کم نگیرید!

هم ژنتیک و هم سبک زندگی در میزان وزن موثر هستند.

هزینه چقدر است؟

هزینه اعمال جراحی چاقی در ایران بیشتر به وسایل عمل بستگی دارد. ممکن است یک استاپلر یا کارتریج بستگی به نوعش حدود 800 هزار تومان تا 5/1 میلیون تومان هزینه داشته باشد، معمولا هم از 3 تا 6 عدد از آنها در عمل استفاده می شود. هزینه جراحی متابولیک که اخیرا در ترکیه تبلیغ می شود حدود 140 تا 150 میلیون تومان درمی آید. هزینه این اعمال در مراکز غیر دولتی و نیمه خصوصی شاید حدود 10 تا 11 میلیون تومان و در مراکز خصوصی تر حدود 20 تا 22 میلیون تومان تمام شود.

مدت بستری شدن چند روز است؟

بعد از عمل مدت بستری در بیمارستان از دو روز تا یک هفته متغیر است. بعد از بستری اکثر بیماران می توانند به کارهای روزمره خود برسند. بیماران بعد از 10 روز تا 3 هفته می توانند به کار خود بازگردند که البته این موضوع بستگی به فرد و شغل او دارد. گاهی اوقات افراد سؤال می کنند که آیا بعد از عمل ممکن است ریزش مو پیدا کنند یا خیر. در پاسخ باید گفت هر زمانی که کاهش وزن سریع در بدن به وجود آید (چه از طریق جراحی و چه سایر روش ها) ممکن است با ریزش مو مواجه شوید. این مشکل از 3 ماه تا یک سال بعد از جراحی ممکن است به وجود آید. البته این مسئله موقتی است و شدت آن در افراد مختلف، متفاوت است. در نهایت موی ریخته شده بازخواهد گشت.