دکتر سلامت

همه شهروندان باید به طور کامل با اصول و دستورالعمل‌های ایمنی در برابر خطر آتش‌سوزی آشنا باشند تا در صورت بروز چنین حوادث غیرمترقبه‌ای بتوانند به سرعت و به طور موثر اقدام به حفاظت از جان خود نموده و از مرگ و میر رهایی یابند. آگاهی همگانی از این موارد ایمنی حیاتی می‌تواند در کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از آتش‌سوزی‌ها نقش بسزایی داشته باشد و به حفظ امنیت و سلامت عمومی در سطح جامعه کمک کند.

راه های بقا در حوادث آتش سوزی

آتش سوزی یک رویداد غیرقابل پیش بینی است اما زنده ماندن از آن امکان پذیر است. ممکن است آتش سوزی برای هر فردی در هر زمانی رخ دهد. هر سال در سراسر جهان میلیون ها مورد آتش سوزی گزارش می شود.

فقط در ایران به طور میانگین در هر دقیقه یک خانه آتش می گیرد. اقدامات مهم در لحظه می تواند به حفظ جان افراد کمک کند. بنابراین چگونه باید حین آتش سوزی برای خودمان زمان بیشتری بخریم؟

علل اصلی آتش سوزی معمولاً همگی قابل پیش بینی هستند. بخش اعظمی از آتش سوزی ها به دلیل بی توجهی افراد است زیرا به مسائل امنیتی توجه نمی کنند و دچار مشکل می شوند.

باز گذاشتن شیر گاز، یک سیگار روشن یا یک دستگاه خراب همگی مستعد آتش سوزی هستند که هرگز نباید آن ها را نادیده بگیرید اما اگر این اتفاق برای من افتاد، چگونه باید رفتار کنم؟ آیا می دانید که در چنین لحظاتی باید چه کار کنیم؟ اگر هیچ اطلاعاتی ندارید، این قسمت از نمناک را تا انتها مطالعه کنید.

1. همیشه آماده باشید

دچار استرس و سردرگمی می شوید و با وجود حرارت بالا به شدت به خاطر شدت استرس یخ می کنید. بهترین راه این است که بدانید باید چه کاری انجام دهید و سعی کنید مسیر هایی را برای فرار در ذهنتان داشته باشید و با آن ها آشنا شوید؛ مسیرهایی که بتواند امنیت، آرامش و سرعت شما را تضمین کند.

2. بینی و دهان خود را پوشش دهید

قطعاً که دود بعد از آتش سوزی بسیار خطرناک است و در نتیجه باید هرچه سریعتر فرار کنید اما قبل از اینکه از آن مکان بیرون بیایید، باید مراقب باشید که بیش از حد در این هوا نفس نکشید. بنابراین می توانید یک دستمال خیس را جلوی دهان و بینی بگیرید.

3. به زمین نزدیکتر شوید

پوشاندن دهان و بینی فقط چند دقیقه اضافه تر به حفظ جان شما کمک می کند اما در مورد آتش سوزی هر ثانیه اهمیت دارد. از آن جایی که دود بعد از آتش سوزی خطرناک تر از خود آتش است و مدام افزایش پیدا می کند، بنابراین باید بیشتر مراقب بینی و دهان خود باشید زیرا بیش از چند دقیقه نمی توانید دستمال را در آن جا نگه دارید. در چنین حالتی سعی کنید ارتفاع خود را پایین بیاورید. یعنی چهار دست و پا راه بروید تا به سمت خروجی برسید زیرا هوای روی سطح زمین تمیزتر و تازه تر است.

4. همه درها را چک کنید

هر در بسته در مسیر راه خروجی ممکن است جان شما را به خطر بیندازد و حتی در بعضی از موارد ممکن است جان شما را نجات دهد. همزمان که از این اتاق به اتاق دیگر می روید، حتماً در قبلی را پشت سر خود ببندید تا دود و آتش کمتری و با سرعت آهسته تری بیرون بیاید. آتش برای زنده ماندن نیاز به اکسیژن دارد. بنابراین اگر در را ببندید، اکسیژن رسانی را بین اتاق ها قطع می کنید. از طرفی در پیش روی شما باید باز باشد.

5. متوقف شوید

اگر احساس کردید که حین فرار کردن لباس شما هم با آتش برخورد کرده است، بهتر است روی زمین بنشینید، کمی غلت بزنید تا شعله ها خاموش شود و بعد به مسیر خود ادامه دهید.

6. به سمت مخالف باد حرکت کنید

در هنگام آتش سوزی سعی کنید همیشه از آتش دور شوید واگر باد به سمت آتش می وزد، به سمت مخالف باد حرکت کنید و اگر باد از پشت و به سمت شما می وزد، به سمت چپ یا راست خود، عمود بر آتش حرکت کنید. چنانچه در نمناک عنوان شده است اینگونه شما هم از شعله های آتش و هم از جرقه هایی که در مسیر باد می پاشد دور می شوید.

7. لباستان را خیس کنید

در صورت دسترسی به آب کل لباس هایتان را خیس کنید و اگر در اتومبیل هستید، دراز بکشید، خود را با یک پتو یا روتختی مرطوب بپوشانید و بینی و دهان خود را با یک پارچه مرطوب بپوشانید تا به شما در تنفس کمک کند.

8. از ورود دود جلوگیری کنید

اگر در یک اتاق زمان آتش سوزی گیر افتاده اید، تمام درها، پنجره ها و دریچه ها را ببندید، اما آنها را قفل نکنید، تا در صورت لزوم بتوانید فرار کنید. سپس با حوله و پتومرطوب درزهای زیر درها را بپوشانید تا از ورود دود به خانه جلوگیری شود. اگر در اتومبیل هستید، پنجره ها را بالا بکشید و دریچه های هوا را ببندید تا دود خارج شود و به داخل اتومبیل نیاید.

9. منطقه ی اطراف آتش سوزی را خیس کنید

با استفاده از شیلنگ ها یا آبپاش ها منطقه ی اطراف آتش سوزی را مرطوب کنید تا آتش به اطراف پراکنده نشود و زودتر خاموش شود.

10. مواد قابل اشتعال را دور کنید

هنگام آتش سوزی پرده ها را از پنجره ها جدا کنید و مبلمان قابل اشتعال را در مرکز خانه قرار بدهید.

11. به محل قبلا سوخته شده بروید

به محلی که قبلا سوخته است و خاموش شده و ایمن تر است، بروید.

12. زمانی که به فضای باز رسیدید، همانجا بمانید

زمانی که موفق شدید از خانه در حال آتش سوزی فرار کنید، باید فاصله خود را با آن حفظ کنید. دیگر به فکر پاسپورت، عکس های خانوادگی، اجناس و غیره نباشید زیرا دیگر نمی توانید به خانه برگردید.

خدا را شکر کنید که توانسته اید از این شرایط سخت عبور کنید اما برای دفعه دوم شاید دیگر نتوانید از خانه بیرون بیایید. پس به امنیت خودتان فکر کنید. اگر آتش سوزی در فضای باز است، به نزدیکی یا در آب (دریا، دریاچه یا رودخانه) بروید.

البته که همه آتش سوزی ها منحصر به فرد هستند و هیچ تضمینی نیست که شما بتوانید تمامی مراحل را پشت سرهم طی کنید. به همین دلیل بهتر است به مرحله اول برگردید، یعنی خودتان را آماده کنید اما تمام مواردی که ممکن است باعث آتش سوزی شود را رعایت کنید تا هیچ وقت درگیر این مشکل نشوید.

سایر نکات ایمنی آتش سوزی

• حین آتش سوزی وحشت زده نشوید و وقت را تلف نکنید.
• وحشت باعث سردرگمی و گیجی می شود و حتی ممکن است افراد از وحشت بمیرند.
• به دنبال لباس عوض کردن نباشید.
• سریعاً یک پتوی پشمی بردارید و راه بیفتید.
• اگر بعد از فرار کردن سوختگی هایی را مشاهده کردید، حداقل 10 دقیقه آن را زیر آب سرد نگه دارید.
• از چیزهایی مثل یخ، کره یا پماد یا باندپیچی استفاده نکنید.
• لباس های سوخته شده نیز باید توسط فرد متخصص و پرستار خارج شود تا پوست شما آسیب نبیند.