دکتر سلامت

برخی از افراد، متأسفانه، اهمیت چندانی به موضوع بهداشت فردی نمی دهند و به ندرت اقدام به شستن دست های خود می کنند. این موضوع ریشه در عوامل گوناگونی دارد که از جمله آن ها می توان به عدم آگاهی کافی از فواید رعایت بهداشت، عادات و رفتارهای نادرست، نداشتن انگیزه کافی برای حفظ سلامت، و همچنین عدم آموزش های مناسب در این زمینه اشاره کرد. ارتقای سطح آگاهی و آموزش عمومی در خصوص اهمیت بهداشت فردی و پیامدهای عدم رعایت آن، می تواند نقش مؤثری در تغییر این رفتارها و ایجاد عادات بهداشتی مناسب در افراد داشته باشد.

دلیل اینکه برخی افراد دست های خود را به طور منظم نمی شویند

جالب است بدانید که تعداد قابل توجهی از افراد در اطراف ما زندگی می کنند اما به رعایت نکات ساده بهداشتی مانند شستن دست ها اهمیت نمی دهند. به نظر می رسد که این بی توجهی ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عدم آگاهی، عادت های نادرست و یا حتی بی توجهی به اهمیت بهداشت فردی باشد. برای تغییر این طرز تفکر، می توان با آموزش و ترویج اهمیت شستن دست ها در سلامت عمومی، افراد را تشویق به رعایت این نکات ساده بهداشتی کرد.

بعضی از آن ها اظهار دارند که حتی حدود 10 سال است که دستان خود را نشستند. آن ها هرگز اعتقادی به انجام این کار ندارند و می توانند بعد از دستشویی بدون شستن دست ها به راحتی غذا بخورند؛ البته در بعضی از کشور های فقیر دنیا مردم به دلیل نداشتن امکانات کافی مثل آب و صابون مجبور به نشستن دست ها هستند اما در کشورهای دیگر چطور؟

بر اساس گزارشات سازمان های جهانی و یونیسف، تقریباً سه میلیارد انسان روی کره زمین زندگی می کنند که در منزل امکانات بهداشتی حتی یک آب و صابون مناسب ندارند. قطعا اگر اکثر مردم دنیا اگر بهداشت را رعایت می کردند، جلوگیری از پاندمی ها و عفونت های تنفسی خیلی راحت تر انجام می شد. شستشوی دست ها یکی از بهترین فرهنگ های موجود برای بسیاری از کشورها محسوب می شود که امروزه به دلیل وجود ویروس کرونا از اهمیت بیشتری برخوردار است. و اما دلیل این رفتار شامل موارد روانشناختی می شود که در ادامه ی این بخش از بهداشت و سلامت نمناک به آن پرداخته ایم.

خوش بینی کاذب و اشتباه

بعضی از افراد هستند که با وجود دسترسی داشتن به منابع بهداشتی فقط از روی تنبلی دستان خود را نمی شویند. طرز فکر آن ها هم معمولاً یک طرز فکر خوشبینانه توهمی است . آن ها عقیده دارند که باید به آینده خوشبین بود و کاملاً طبیعی زندگی کرد. آن ها هیچ ترسی از آلودگی و کثیفی به خودشان راه نمی دهند که این خوشبینی کاملاً مضاعف و کاذب است.

این خوشبینی ممکن است در مواردی مثل سیگار کشیدن هم وجود داشته باشد. این افراد عقیده دارند که سیگار هیچ اثر منفی روی سلامت آن ها ندارد و در نتیجه باعث می شود که زیاده روی کنند و همین خوشبینی در نهایت آسیب جبران ناپذیری را برای آن ها ایجاد خواهد کرد.

تفاوت های فرهنگی

اهمیت دادن به شستشوی دست ها، جزء فرهنگ های بعضی از کشورها محسوب می شود. یک مطالعه فرانسوی در این مورد نشان می دهد که حدود 64 هزار انسان در 63 کشور عقیده دارند که حتما بعد از دستشویی به طور اتوماتیک باید دست با آب و صابون شسته شود. بیشترین افرادی که با آنها مصاحبه شده است، در کشورهای آسیایی مثل ایران، چین، ژاپن و کره جنوبی زندگی می کنند اما بعضی از کشورها این فرهنگ را ندارند و عقیده ای در این مورد وجود ندارد و همین باعث می شود که دستان خود را نشویند.

تفکرات تجربی و استدلالی

همانطور که گفتیم شستن دست ها در بعضی از افراد می تواند ریشه روانی داشته باشد. آنها به دلیل بعضی از تجربیاتی که دارند، از شستن دست ها سر باز می زنند. همانطور که می دانید، پزشکان بیشتر وقت خود را صرف شستن دست می کنند. جراحان نیز 10 درصد زمان خود را قبل از مراجعه بیمار در حال شستن دست هستند. 30 درصد زمان خود را بعد از مراجعه بیماران نیز دست می شویند، زیرا آن ها از لحاظ تجربی و استدلالی به اهمیت این کار پی برده اند.

موضوع فقط تنبلی نیست

دلیل اینکه برخی افراد به شستن دستها اهمیت نمیدهند فقط به دلیل تنبلی نیست بلکه به گفته ی کارشناسان این مسئله ریشه ی روانشناختی دارد. از روش تفکر فرد تا میزان خوش بینی کاذب، نیاز به احساس طبیعی بودن و میزان احساس انزجار که به همه ی این موارد در قسمت بالای این بخش از نمناک اشاره شد، همه از عوامل روان شناختی هستند که به شکل ناخودآگاه موجب می شود افراد میلی به شستن دست هایشان نداشته باشند و در واقع این جهت گیری های نهفته ی ذهنی باعث بی توجهی بسیاری از انسان ها به مسئله ی مهمی به نام شستن دست ها می شود.

به نظر شما باید با وجود چنین افرادی چگونه رفتار کرد ؟

فقط تا جایی که می توانید بهداشت را رعایت کنید

معمولا از آنجایی که این افراد با صحبت های زیاد هم عقیده خود را تغییر نمی دهند، بهتر است که شما شستن دست ها را افزایش دهید و تا جایی که می توانید در یک مکان مشترک با این افراد قرار نگیرید و در هوایی که آن ها تتفس می کنند، نفس نکشید. البته مطالعات و آزمایش های مختلف نشان می دهد که اگر به صورت کاملاً علمی جرم ها و آلودگی هایی که روی دست این افراد در اثر نشستن دست خانه می کنند را به آن ها نشان دهیم، احتمال اینکه آن ها به شستن دست ها ترغیب شوند بسیار بالا است و می تواند در طولانی مدت آن را به یک عادت تبدیل کند. البته عادت کردن به این موضوع ممکن است مدت زمان زیادی برای آن ها طول بکشد.