دکتر سلامت

روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان، برای برخی از بیماران از جمله افراد مبتلا به دیابت، ممکن است خطرناک و زیانبار باشد. بنابراین، اگر این دسته از افراد تصمیم به روزه گرفتن دارند، ضروری است که پیش از آن با پزشک معالج خود مشورت نموده و نظرات و توصیه های ایشان را جویا شوند. این امر می تواند از بروز عوارض جدی در این بیماران جلوگیری کرده و سلامت آنها را تضمین نماید.

آنچه افراد دیابتی برای روزه گرفتن در ماه رمضان باید رعایت کنند

افراد مبتلا به دیابت در طول ماه رمضان با چالش های خاصی روبرو هستند. روزه داری در این ماه می تواند برای سلامت و معنویت آنها مفید باشد، اما نیازمند توجه و مراقبت ویژه ای است. در این مقاله، به بررسی نکات مهم و توصیه های کلیدی برای افراد دیابتی در هنگام روزه داری در ماه رمضان خواهیم پرداخت. این راهنمای جامع و گسترده به آنها کمک می کند تا بتوانند روزه داری را به صورت ایمن و سالم انجام دهند.

روزه گرفتن برای افراد مبتلا به دیابت خطرناک است؟

روزه در طول ماه رمضان ممکن است برای بعضی از افراد خطرناک باشد. افرادی که از داروهای کاهش دهنده گلوکز خون استفاده می کنند، حتما باید در مورد روزه با پزشک خود مشورت کنند و هشدار ها را در نظر بگیرند تا از بالا رفتن یا پایین آمدن بیش از حد گلوکز خون جلوگیری کنند.

همچنین تعدادی از آن ها مجبور هستند که در طول روز از دارو های کاهش دهنده گلوکز استفاده کنند. پس روزه اصلاً به آن ها توصیه نمی شود. از طرفی افرادی که روزه می گیرند، باید هنگام شب غذای بیشتری بخورند زیرا در طول روز اجازه انجام این کار را ندارند و همین مسئله باعث می شود که افراد مبتلا به دیابت در طول شب، گلوکز خون بالا تری داشته باشند که همین باعث ایجاد مشکل خواهد شد.

معمولاً توصیه می شود که این افراد در طول ماه رمضان روزه نگیرند. افراد مبتلا به دیابت نوع یک، نباید مصرف انسولین را در تحت هیچ شرایطی قطع کنند به همین دلیل توصیه می شود که این افراد هرگز روزه نگیرند. در واقع افراد دیابتی در ماه رمضان باید مانند خانم های باردار، افراد سال خورده و افراد مبتلا به یک بیماری که دارو مصرف می کنند، عمل کنند و روزه گرفتن را فراموش کنند.

عوامل تاثیرگذار بر قندخون بیماران دیابتی

عواملی است که می تواند قندخون بیماران دیابتی را در طول ماه مبارک رمضان تحت تاثیر قرار دهد، عبارتند از:

1. سابقه بروز افت قندخون قبل از ماه رمضان
2. کاهش مصرف مواد غذایی یا حذف وعده سحری
3. تنظیم نکردن دوز داروهای کاهنده قندخون در طول روزه داری 
4. انجام فعالیت بدنی شدید در فاصله سحر تا افطار 
5. تغییراتی در زمان و میزان خواب 
6. کالری دریافتی روزانه
7. میزان دریافت قند و نشاسته نسبت به چربی ها و پروتئین ها
8. نوع مواد غذایی مصرفی از لحاظ اثر آنها بر قند خون و افزایش مصرف غذاهای افزایش دهنده قند خون 

کنترل سطح قند خون در طول ماه رمضان

به بیماران دیابتی که قصد روزه داری دارند، پیشنهاد می شود:

1. در طول ماه رمضان بیشتر از هر زمان دیگری سطح قند خون خود را کنترل کنند و از علائم افزایش یا کاهش قند خون آگاهی پیدا نمایند.
2. حتماً کیت آزمایشی را در صورت احساس کاهش یا افزایش قند خون در کنار خود داشته باشند.
3. اگر از داروی کاهنده گلوکز خون استفاده می کنند، حتما باید اطمینان حاصل کنند که قند با جذب سریع هم در اختیار دارند.
4. اگر هم پزشک اجازه روزه داد، از مواد غذایی مناسب برای افطار استفاده کنند که در این قسمت آنها را به شما معرفی خواهیم کرد. 

مواد غذایی پیشنهادی برای وعده افطار

افراد مبتلا به دیابت که به بیماری های قلبی - عروقی شدید، نارسایی قلبی، عوارض پیشرفته دیابت بر چشم، کلیه یا سیستم عصبی مبتلا نشدند و فشار خون نسبتا کنترل شده دارند و در حال حاضر قندخون قابل قبولی دارند و در سه ماهه اخیر دچار افت قند خون مکرر یا افزایش شدید قند خون نشده اند، می توانند در صورت صلاح دید پزشک خود و انجام تغییرات مورد نیاز در نوع و دوز داروهای خوراکی، روزه بگیرند.

این افراد باید در وعده افطار مواد مغذی و سالم مصرف کنند. کربوهیدرات انرژی کافی به بدن می دهد اما برای افراد مبتلا به دیابت، مخصوصاً دیابت نوع 2 باید کمتر مصرف شود زیرا احتمال افزایش سطح قند خون در آن ها وجود خواهد داشت. هر ماده غذایی با شاخص گلایسمیک پایین مانند برنج قهوه ای، نان غلات کامل و سبزیجات گزینه بهتری از برنج سفید، نان با غلات غیر کامل یا سیب زمینی هستند.

شیرینی هایی مثل زولبیا بامیه که برای افطار محبوبیت زیادی دارند، برای افراد مبتلا به دیابت به دلیل افزایش قند خون مناسب نیستند و حداقل باید به مقدار بسیار اندکی مصرف شود.

اگر احساس کردید که قند خون تان در این دوران بالا رفته، بهتر است که دیگر ادامه ماه رمضان را روزه نگیرید.

پروتئین یک منبع عالی برای تامین انرژی است و کربوهیدرات آن آهسته تر جذب می شود.

افراد با علائم آسیب دیدگی کلیوی، حتماً باید قبل از افزایش پروتئین در وعده غذایی خود از پزشک اجازه بگیرند.

آجیل، روغن ماهی، آووکادو، زیتون و روغن زیتون، منابع عالی برای انرژی هستند و کلسترول خوب را افزایش می دهند. این مواد غذایی انرژی مورد نیاز را به افراد می بخشند و سطح قند خون آن ها را تحت کنترل در می آورند.