دکتر سلامت

آگاهی و دانش در خصوص ضربان قلب نقش بسیار مهمی در تشخیص و پیشگیری از مشکلات سلامتی ایفا می‌نماید. در این راستا، آشنایی با دلایل و عوامل مختلف ایجاد کننده ضربان قلب تند و کند، همچنین درک ضربان قلب نرمال در سنین گوناگون، می‌تواند به شناسایی به موقع اختلالات قلبی و اتخاذ تدابیر درمانی مؤثر کمک شایانی نماید. علاوه بر این، آشنایی با روش‌های مراقبت خانگی و اقدامات پیشگیرانه در خصوص تپش قلب نیز می‌تواند در کنترل و مدیریت این مشکل حائز اهمیت باشد.

آگاهی از ضربان قلب و چگونگی آن می تواند به شما کمک کند تا بر سلامت و تناسب اندام خود نظارت داشته باشید و مشکلات بالقوه سلامتی را شناسایی کنید. ضربان قلب به تعداد دفعاتی اشاره دارد که قلب شما در هر دقیقه می تپد. این میزان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و ممکن است با گذشت زمان تغییر کند. تغییرات در ضربان قلب می تواند نشانه بیماری های قلبی یا سایر مشکلات سلامتی باشد که باید مورد توجه قرار گیرد. حتی اگر ورزشکار نیستید، آگاهی از ضربان قلب می تواند به شما کمک کند تا سلامت و تناسب اندام خود را بهبود بخشید.

ضربان قلب تند و علل آن

زمانی که ضربان قلب شما خیلی تند است، آن را تپش قلب می نامند. در بزرگسالان، ضربان قلب تند به طور کلی به عنوان ضربان قلب بیش از 100 بار در دقیقه تعریف می شود. با این حال، آنچه در نظر گرفته می شود ممکن است به سن و سلامت کلی شما نیز بستگی داشته باشد. در مطالب قبلی بخش سلامت نمناک گفتیم که انواع مختلفی از ضربان شدید قلب وجود دارد. طبقه بندی آن ها براساس دلیل و بخشی از قلب است که بر آن تاثیر می گذارد. تجربه شدید ضربان قلب ممکن است موقتی باشد.

برخی علل ضربان قلب شدید می تواند شامل موارد زیر باشد:

• یک بیماری اساسی
• اضطراب و استرس
• خستگی
• مصرف زیاد کافئین
• عدم تعادل الکترولیت
• تب
• ورزش و یا فعالیت جسمانی شدید
• عوارض جانبی داروها
• کشیدن سیگار
• مصرف مواد مخدر (مانند کوکائین)

ضربان قلب کند:

زمانی که ضربان قلب شما خیلی کند است، کم تر از 60 ضربه در دقیقه می تپد.

برای ورزش کاران و افرادی که به طور منظم ورزش می کنند ضربان قلب زیر 60 ضربه در دقیقه نرمال و حتی سالم است.

برخی علل کندی ضربان قلب ممکن عبارتند از:

• عوارض جانبی داروها
• عدم تعادل الکترولیت
• انسداد آپنه خواب
• بیماری

چه زمانی خطرناک است:

همانطور که قبلا ذکر شد، ضربان قلب تند و ضربان قلب کند هر دو می توانند شاخص های یک بیماری اساسی باشند. اگر شما هم آن را تجربه می کنید، می توانید یک بیماری اساسی داشته باشید که به ارزیابی و درمان پزشکی نیاز دارد.

ضربان قلب تند می تواند ناشی از بیماری زیربنایی مانند:

• کم خونی
• بیماری های قلبی مادرزادی
• بیماری های قلبی که بر جریان خون تاثیر می گذارد
• پرکاری تیروئید
• صدمه به قلب، از قبیل سکته قلبی
• ضربان قلب کند می تواند شرایط زیر را ایجاد کند:
• بیماری های قلبی مادرزادی
• آسیب به قلب (که می تواند ناشی از پیری، بیماری های قلبی و یا سکته قلبی باشد)
• کم کاری تیروئید
• بیماری های التهابی، مانند لوپوس و تب روماتیسمی
• ورم عضله قلب، عفونت قلب

اگر ضربان قلب بیش از حد بالا یا بیش از حد پایین را در یک دوره زمانی طولانی تجربه کنید، می تواند منجر به انواع بیماری های بالقوه شود، از جمله:

• لخته های خون
• نارسایی قلبی
• مکرر غش کردن
• ایست قلبی ناگهانی

چه کار می توانید انجام دهید:

باید همیشه سعی در مراقبت از قلب خود داشته باشید. این شامل انجام کارهایی مانند ورزش منظم، داشتن رژیم غذایی سالم و حفظ وزن سالم است. علاوه بر این، شما باید برای انجام معاینه به طور منظم به پزشک مراجعه کنید. نه تنها تمرین خوبی است، بلکه می تواند به تشخیص اولیه چیزهایی مانند کلسترول بالا یا اختلالات فشار خون کمک کند.

اگر در حال حاضر مبتلا به بیماری های قلبی هستید، باید به دقت وضعیت خود را زیر نظر داشته و به برنامه درمان خود پایبند باشید. تمام داروها را طبق دستور پزشک خود مصرف کنید و حتما هر گونه علایم جدید یا بدتر را گزارش دهید.

برخی نکات بهداشتی پیشگیرانه برای کمک به سلامت قلب:

راه هایی برای کاهش استرس پیدا کنید :می توانید کارهایی مثل یوگا و یا مدیتیشن را انجام دهید.

مصرف کافئین خود را محدود کنید:استفاده بیش از حد کافئین باعث افزایش ضربان قلب می شود.

سیگاررا ترک کنید :سیگار کشیدن باعث افزایش ضربان قلب می شود و ترک آن می تواند شما را به حالت اولیه برگرداند.

از عوارض جانبی دارو آگاه باشید :برخی داروها می توانند ضربان قلب شما را تحت تاثیر قرار دهند. همیشه قبل از مصرف دارو از اثرات جانبی احتمالی آن آگاه باشید.

قلب شما یک اندام ماهیچه ای است که برای پمپ کردن خون غنی از اکسیژن و مواد غذایی به بافت های بدن کار می کند. ماهیچه های قلب منقبض می شوند و برای هل دادن خون از طریق رگ های خونی شل می شوند.

می توانید این حرکت خون را از طریق رگ های خونی خود به عنوان ضربان احساس کنید. این تعداد دفعاتی است که قلبتان در یک دقیقه می تپد. تخمین زده می شود که در طول یک دوره 70 ساله، قلب یک فرد ممکن است بیش از 2.5 میلیارد بار بتپد!

ضربان قلب نرمال در سنین مختلف:

چنانچه پیش از این در مطلب " علت ضربان قلب بالا و راههای تشخیص و درمان آن " در بخش سلامت نمناک کامل توضیح داده شد یکی از عوامل تعیین کننده ی ضربان قلب سن فرد است برای همین تعداد ضربان قلب بین افراد مختلف یکسان نیست.

ضربان قلب نرمال برای بزرگسالان:

ضربان قلب ایستا زمانی است که قلب مقدار کمی خون را پمپاژ می کند که بدن به آن نیاز دارد چون در حال استراحت هستید. ضربان قلب نرمال می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما برای اکثر بزرگسالان، بین 60 تا 100 بار در دقیقه است

ضربان قلب نرمال برای کودکان:

ضربان قلب کودکان به طور معمول سریع تر از بزرگسالان است. میزان نرمال ضربان قلب کودکان 6 تا 15 سال در حال استراحت بین 70 تا 100 بار در دقیقه است. بسیاری از عوامل می توانند بر ضربان قلب، از جمله سطح فعالیت فیزیکی تاثیر بگذارند. در حقیقت ورزش کاران بسیار آموزش دیده می توانند حدود 40 بار در دقیقه ضربان قلب داشته باشند!

عوامل دیگری که می توانند بر روی ضربان قلب فرد درحال استراحت تاثیر بگذارد عبارتند از:

سن : ممکن است متوجه شوید که میزان ضربان قلب شما با افزایش سن کاهش می یابد.

دما : ضربان قلب ممکن است وقتی در معرض دماهای بالا قرار می گیرید کمی افزایش یابد.

عوارض جانبی دارو : به عنوان مثال، داروهایی نظیر بتا می تواند ضربان قلب را کاهش دهد.

احساسات : اگر شما مضطرب و یا هیجان زده هستید، ضربان قلب شما ممکن است افزایش یابد.

وزن :افرادی که چاق هستند ممکن است ضربان قلب بیشتری داشته باشند. این به این دلیل است که قلب باید سخت تر کار کند تا خون بدن را تامین کند.

موقعیت بدن: ضربان قلب زمانی که از نشستن به حالت ایستاده حرکت می کنید، می تواند موقتا افزایش یابد.

سیگار کشیدن : افراد سیگاری ضربان قلب بالاتری دارند. ترک سیگار می تواند به برگرداندن آن کمک کند.

ضربان قلب در حالت استراحت

ضربان قلب در حالت استراحت می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و از عوامل مختلفی تحت تاثیر قرار گیرد. ضربان قلب نرمال برای یک بزرگ سال بین 60 تا 100 بار در دقیقه است.

ضربان قلب تند و کند می تواند شاخص های دیگری از بیماری باشند و اگر درمان نشود ممکن است منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. اگر بطور مداوم یک ضربان قلب خیلی تند یا کند را تجربه می کنید باید با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.

بهترین مکان ها برای یافتن نبض عبارتند از:

• مچ ها
• در داخل آرنج
• یک طرف گردن
• بالای پا

درمان خانگی تپش قلب

یکی از عوامل ایجاد تپش قلب استرس است. برای کاهش استرس، روی یک دستمال چند قطره روغن اسطوخودوس را بریزید و استنشاق کنید.

برای تنظیم ضربان قلب خواب منظم در شبانه روز داشته باشید.

مصرف یک لیوان آب با یک قاشق غذاخوری عسل و آب نصف لیمو قبل از خواب سبب بهبود تپش قلب می شود.

شستن صورت با آب سرد یا گرفتن دوش آب سرد، سبب تنظیم ضربان قلب می شود.

مصرف میوه، سبزیجات و مصرف غلات تصفیه شده مانند آرد سفید، غلات سبوس دار، جو دوسر و محدود کردن استفاده از چربی های اشباع شده به سلامت قلب کمک می کند.

برای تنظیم ضربان قلب آب نارگیل مصرف کنید. این ماده غذایی با ایجاد تعادل در الکترولیت های بدن فشار خون تنظیم می کند. تنظیم میزان الکترولیت ها در بدن مانند پتاسیم، کلسیم، سدیم و منیزیم سبب تنظیم ضربان قلب می شود.

برای کمک به بهبود عوامل ایجاد تپش قلب مانند داشتن خواب بهتر، کاهش استرس، آرامش بدن و ذهن سنبل الطیب استفاده کنید.