دکتر سلامت

در ایران، شب کوری ارثی به دلیل رواج ازدواج های فامیلی، شیوع گسترده ای دارد. تقریباً 50 درصد از افراد مبتلا به این بیماری، عینک های آنها مطابق با وضعیت بینایی آنها نیست. این امر به دلیل عدم دسترسی مناسب به خدمات تشخیصی و درمانی مرتبط با این اختلال بینایی است که در نتیجه ازدواج های نزدیکان یکدیگر در جامعه ایرانی به وجود آمده است. لذا نیاز به توجه ویژه و ارائه راهکارهای موثر در جهت پیشگیری و درمان این مشکل بینایی ارثی در کشور احساس می شود.

کشف یکی از دلایل اصلی بروز بیماری شب کوری در ایران

مسئول برنامه پیشگیری از نابینایی وزارت بهداشت، نسبت به آمار بالای بیماری شب کوری ارثی در کشور به دلیل ازدواج های فامیلی و عدم توجه به انجام مشاوره های ژنتیکی، هشدار داده است. این مقام مسئول در وزارت بهداشت، علت اصلی شیوع بالای این بیماری ارثی را در ایران، ازدواج های خویشاوندی و عدم توجه به مشاوره های ژنتیکی قبل از ازدواج دانسته است.

دکتر فرزاد مرادی، با بیان اینکه بیماری شب کوری ارثی در ایران به دلیل ازدواج های فامیلی شیوع زیادی دارد، ادامه داد:شیوع خطای انکساری در ایران بیش از 30 درصد است که با افزایش سن این موضوع شیوع بیشتری پیدا می کند. تخمین زده می شود نزدیک به 50 درصد از این موارد، عینک شان به روز نیست یا اینکه عینک دریافت نکرده اند. نداشتن یا نامناسب بودن عینک در مناطق روستایی بیشتر دیده می شود. شیوع و نسبت جمعیتی که عینک مناسب ندارند در جهان و دیگر کشورها نیز به همین میزان است.

وی ادامه داد:در مورد آب مروارید، عدم دریافت جراحی یا جراحی با تاخیر از موضوعاتی است که در سطح دنیا و همچنین ایران مطرح است. در این مورد شاخص تعداد جراحی آب مروارید در میان هر یک میلیون نفر در سال، در ایران بالای هفت هزار و 500 نفر است. این رقم بیشتر از توصیه سازمان بهداشت جهانی و مطلوب است و نشان می دهد از نظر زیرساخت های مورد نیاز و نیروی انسانی مشکلی نداریم. به سبب دسترسی خوبی که ایجاد شده، ممکن است در شهرهای بزرگ تقاضای القایی هم ایجاد کرده باشد، اما از سوی دیگر مناطق دورافتاده ای وجود دارند که افراد یا برای عمل مراجعه نمی کنند یا اینکه دیرتر خدمت دریافت می کنند.

شیوع شب کوری ارثی با ازدواج های فامیلی

وی درباره برنامه وزارت بهداشت برای کاهش مهم ترین اختلالات بینایی در کشور همسو با برنامه جهانی 2020 که با هدف پیشگیری از نابینایی های ناشی از علل قابل اجتناب تدوین شده، گفت:یکی از موارد مورد توجه در این برنامه، خطای انکساری اصلاح نشده است. برای این موضوع دو برنامه در کشور از طرف سازمان بهزیستی و آموزش و پرورش اجرا می شود که وزارت بهداشت مراقبت های آن را تکمیل می کند. با توجه به اجرای این برنامه در حال حاضر از نظر میزان خطاهای انکساری در کودکان و نوجوانان شرایط خوب و نزدیک به کشورهای توسعه یافته داریم.

مرادی همچنین اضافه کرد:در زمینه پوشش جراحی آب مروارید نیز طبق مطالعه ای که دو سال پیش در استان کردستان انجام شد، تخمین زده می شود میزان این پوشش به 90 درصد رسیده است؛ این رقم از بسیاری کشورهای همتای ما در خاورمیانه بهتر است، اما بعید نیست که در مناطق محروم، رسیدگی در این زمینه به خوبی انجام نشده باشد.

وی با تاکید براینکه اولویت های اصلی جهانی در زمینه بیماری های چشمی در ایران شرایط خوبی از نظر کنترل دارند، افزود:بیماری های آب سیاه و فرسودگی شبکیه چشم به دلیل بیماری قند نیز امروز در اولویت ایران قرار دارند، اما به دلیل اینکه در زمینه کنترل بیماری هایی مانند قند خون و فشار خون زیرساخت های جدی وجود دارد، می توان گفت مراقبت خوبی هم از این دو بیماری انجام می شود. اگر بتوان الگوی غذایی را اصلاح کرد می توان در این زمینه هم موفق بود.

شیوع شب کوری ارثی با ازدواج های فامیلی

رییس برنامه پیشگیری از نابینایی وزارت بهداشت از شیوع اختلالات بینایی قابل توجه در کشور به میزان 0.8 درصد خبر داد و گفت:این نوع از شیوع برای کشورهای توسعه یافته 0.3 برآورد شده است. این تفاوت رقم در سطح جامعه تبدیل به آمار قابل توجهی می شود. یکی از مواردی که در برنامه 2020 سازمان بهداشت جهانی به آن توجه شده، موضوع بازتوانی نابینایان است که ما در این خصوص کاستی بیشتری داریم. مرادی با بیان اینکه در حال حاضر در نظام مراقبت های اولیه بهداشتی، بخش های ارجاعی به خوبی تعریف نشده است، بیان کرد:در سال های 96 و 97، ادغام آزمایشی نظام سلامت بینایی در نظام مراقبت های اولیه با جلب منابع مالی در یکی از استان های کشور اجرا می شود. با این وجود خدمات اولیه سلامت چشم در آموزش و پرورش اجرا می شود. در کنار آن در برنامه کودک سالم و همچنین بسته های خدمتی سالمندان در شبکه بهداشت کشور نیز انجام می شود.